از مجموعه ایران قاجار در نگاه اروپاییان ؛
گزارش وضعیت ایران در جنگ جهانی اول چاپ شد
پرسی بلاگ: كتاب ماموریت به ایران (ایران در جنگ جهانی اول) نوشته مارتین هنری دانوهو با ترجمه شهلا طهماسبی توسط نشر ققنوس منتشر و راهی بازار نشر شد.
به گزارش پرسی بلاگ به نقل از مهر، كتاب «ماموریت به ایران» (ایران در جنگ جهانی اول) نوشته مارتین هنری دانوهو اخیرا با ترجمه شهلا طهماسبی توسط نشر ققنوس منتشر و راهی بازار نشر شده است. این كتاب دومین عنوان از مجموعه «ایران قاجار در نگاه اروپاییان» است كه پیش تر كتاب «نماهایی از ایران» شامل یادداشت های سر جان مَلكم با ترجمه همین مترجم، در قالب آن انتشار یافته است.
نسخه اصلی كتاب «ماموریت به ایران» در سال ۱۹۱۹ در لندن به چاپ رسیده است. نویسنده كتاب می نویسد: ماجرای جنگ ایران باید روایت شود و من خوشوقتم كه سهمی كوچك در این گزارش بر عهده گرفته ام. این كتاب ماجرای قوای عملیاتی كوچكی است كه گمنام مانده است، در كشور من كسی آنرا نمی شناسد و ظاهرا مدت های مدید حتی حود مقامات هم آنرا از یاد برده بودند. این قوا تحت فرماندهی ژنرال دانسترویل بود كه همه جا با عنوان «دانستر فورس» شناخته می گردد و من بخشی از آن بودم و این كتاب را درباره آن نوشته ام.
توضیح این نكته لازم است كه جنگ جهانی اول در سال ۱۹۱۴ با قتل فرانتس فردیناند ولیعهد اتریش به دست یكی از اهالی صربستان آغاز شد و در سال ۱۹۱۸ به آخر رسید. تحركات كشورهای اروپایی در این جنگ، روی ایران و تاریخ اش هم تاثیراتی داشت كه در این كتاب به آن ها پرداخته شده است. دسامبر سال ۱۹۱۶ یعنی زمانی كه ۲ سال از جنگ گذشته بود، مارتین هنری دانوهو كه خبرنگار جوان دیلی كرونیكال در بالكان بود، برای ماموریتی اطلاعاتی به ایران اعزام شد و كتاب «ماموریت به ایران» حاصل انجام ماموریت محوله یاد شده به اوست.
نویسنده كتاب خود درباره آمدنش به ایران می نویسد: از ژوئیه ۱۹۱۴ هجده ماه تمام در مقام وقایع نویس جنگ عاقبتِ ارتش های متحد را به ترتیب در جبهه های صربستان، بلژیك، ایتالیا و یونان دنبال كرده ام _ خبرنگار فقیری مانند لازاروس [الیعازر] كه خرده خبرهایی را كه از میز دایوِس، مامور ممیزی به زمین می افتاد جمع آوری می كرد. اما راضی نبودم، چون احساس می كردم به این شكل «سهم »ام آن طور كه باید و شاید ادا نمی گردد. ازاین رو به پیروی از میلیون ها تبعه امپراتوری [بریتانیا] به ارتش پیوستم. ابتدا مرا همراه «نیروی اطلاعاتی» به رومانی و روسیه فرستادند. در پتروگراد هنگام فرار از «وحشت سرخ» ناگهان خویش را در «دانسترفورس» با سمت افسر سرویس ویژه [اطلاعات امنیتی] در سرزمین دورافتاده ایران یافتم _ و از این نقطه وقایع آغاز می گردد.
كتاب پیش رو ۲۳ فصل دارد عناوین شان به ترتیب عبارت است از:
تشكیل بریگاد «هیس-هیس»، از مصر به سمت خلیج فارس، شهر سندباد، در یك عروسی ایرانی، از دجله به سمت كوت، بغداد، تاریخچه قوای دانسترویل، به سمت ایران، از میان گل و لای به سمت كِرِند، از كِرِند به سمت كرمانشاه، شهر قحطی زده، حمله مجدد دانسترویل، پیش به سمت تبریز، تصرف میانه، زندگی در میانه، نبرد تیكمه داش، تخلیه میانه، در هم شكستن یك توطئه، نخستین هیئت اعزامی به باكو، یورش مجدد به باكو، ترك ها و عشایر مسیحی، در كردستان، آخر مخاصمات.
در قسمتی از این كتاب می خوانیم:
تلگرافخانه، كه در مدت اشغال میانه در حكم قرارگاه واگستاف بود، لبه پشته ای رو به خیابان اصلی قرار داشت كه به منطقه بازار منتهی می شد. روی تپه دیگری در مقابل جایی كه پیچ جاده از هم جدایشان می كرد، «گورستان فقرا و غُربا» ی این شهر بود كه دهاتی های بی كس و كار و آوارگان بی پول جاهای دور كه دِین عظیم طبیعت را درون دیوارهای نامهمان نواز میانه پرداخت كرده بودند، در گورهایی كم عمق كه با عجله كنده شده بودند (در حالی كه مردم تن پرور شهر وقت كافی برای انجام دادن ایران كار داشتند) دفن بودند. در این فاصله متوفیاتی كه عادت داشتند همان جایی كه هستند بگذارندشان و بروند، گاهی یك روز تمام روی مزار ابتدایی و سردستی، زیر آفتاب داغ اواسط ماه ژوئن (تیرماه) می ماندند. میانه همان گونه كه برای مردگان آزارنده بود، برای زندگان غیربهداشتی بود. در واقع عده كمی از ایرانیان حس بویایی دارند. آن ها ساعت به ساعت گذرشان به گورستان فقرا و غربا می افتاد و در قید زشتی و كراهتی كه به چشم ها و دماغ هایشان هجوم می آورد نبودند.
این كتاب با ۲۲۱ صفحه مصور، شمارگان هزار و ۱۰۰ نسخه و قیمت ۲۸ هزار تومان انتشار یافته است.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب