نوحه ای که بدون حتی یک فعل، معنا را منتقل می کند
پرسی بلاگ: پرسی بلاگ: نوحه دشنه بر لب تشنه یکی از آثارتأثیرگذار و مشهور حاج حسین فخری است که دو خاصیت خاص دارد، یکی اینکه در سراسر شعر این نوحه حتی یک فعل وجود ندارد، و دوم این که شعر نوحه پر از تکرار است.
خبرگزاری مهر
، گروه فرهنگ و ادب _ طاهره طهرانی:
نوحه «دشنه بر لب تشنه» یکی از آثار اثرگذار و مشهور حاج حسین فخری است که با صدایی دلنشین و اجرای خاص خود، فضای عمیق و جان سوزی از واقعه عاشورا و مصائب امام حسین (ع) و یارانش خلق کرده است.
اما این نوحه دو خاصیت خاص دارد، یکی این که در سراسر شعر این نوحه حتی یک فعل وجود ندارد! تمامِ متنِ نوحه ترکیبات وصفی یا اضافی است و تشبیه و استعاره:
دشنه، بر لب تشنه
بر لب تشنه، بر لب تشنه، بر لب تشنه
خنجر، بر تار حنجر
بر تار حنجر، بر تار حنجر، بر تار حنجر
در خواب، کودک بی تاب
کودک بی تاب، کودک بی تاب، کودک بی تاب
خاموش، طفل در آغوش
طفل در آغوش، طفل در آغوش، طفل در آغوش
زینب، آیه ها بر لب
آیه ها بر لب، آیه ها بر لب، آیه ها بر لب
خواهر، داغ برادر
داغ برادر، داغ برادر، داغ برادر
عباس، بوی گل یاس
بوی گل یاس، بوی گل یاس، بوی گل یاس
اکبر، لاله پرپر
لاله پرپر، لاله پرپر، لاله پرپر
بیدار، سینه تب دار
سینه تب دار، سینه تب دار، سینه تب دار
فریاد، این همه بیداد
این همه بیداد، این همه بیداد، این همه بیداد
هیهات، شام خرابات
شام خرابات، شام خرابات، شام خرابات
گریان، محفل یاران
محفل یاران، محفل یاران، محفل یاران
آتش، شعله سرکش
شعله سرکش، شعله سرکش، شعله سرکش
بستر، خیمه خاکستر
خیمه خاکستر، خیمه خاکستر، خیمه خاکستر
عالم، غرقه در ماتم
غرقه در ماتم، غرقه در ماتم، غرقه در ماتم
بر لب، ناله های شب
ناله های شب، ناله های شب، ناله های شب…
نوحه پر از تصویر است، انگار قاب هایی از واقعه عاشوراست. با تصاویری از شهدای کربلا شروع می شود؛ از لب تشنه امام حسین (ع) و خنجری که بر تارهای حنجر کشیده می شود، تا خواب خردسالان بی تاب و خاموشی طفلان در آغوش مادرها، و حضرت زینب با آیه ها بر لب… در زمان می رود و برمی گردد، انگار تصاویری عظیم دیده است، باز یادش می افتد و باردیگر تکرارش می کند و توالی حوادث را به هم می ریزد.
تکرار خاصیت دوم شعر نوحه است، اساساً تکرار بیان کننده نوعی سوگ است. همانطور که در آیین عزاداری تکرار در انجام یک حرکت مثل سینه و زنجیر زدن یا لطم کردن و به سر و صورت زدن، یا تکرار یک آوا در سوگواری زنان مانند تکرار ولدی ولدی در عربی و رودُم رودُم (هر دو به مدلول فرزندم فرزندم) در عزاداری عشایر و… این نوحه به بیان غم و ماتم دوده و یاران امام پرداخته و فضای حزن انگیزی بوجود می آورد.
از سوی دیگر حسین فخری این نوحه را به آرامی و سبک خاص خودش اجرا می کند که به علت تسلط و مهارت وی در آهنگسازی و نوحه خوانی، بسیار مورد توجه قرار گرفته است. اجرای آرام او اجرای دقیقی است، هر جا که لازم است صدا را بالا می برد و لحن را محکم می کند، این قابلیت ویژه و تسلط او بر کلام و حالت بیان است که به عمق احساسات نوحه می افزاید.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب