محبوبه الهی مطرح كرد
لزوم مطالعه دقیق نشانه های فرهنگی ایران در طراحی لباس
پرسی بلاگ: عضو هیئت علمی دانشگاه فنی و حرفه ای اظهار داشت: طراحان هنرمند با درك و مطالعه دقیق نشانه های فرهنگی باید بتوانند المان فرهنگی، دینی كشور را در آثارشان مورد استفاده قراردهند.
به گزارش پرسی بلاگ به نقل از روابط عمومی كارگروه ساماندهی مد و لباس كشور، محبوبه الهی عضو هیئت علمی دانشگاه فنی و حرفه ای با اشاره به سورهی اعراف آیهی 26 ـ 27 و مدلول آیه كه ای فرزند آدم، برای تو لباسی فرو فرستادیم كه اندامت را میپوشاند و مایهی زینت توست و لباس تقوا بهترین است. این از آیات خداست؛ باشد كه متذكر شده، پند گیرید، اظهار داشت: از مدلول این آیات می توان به این نكته مهم پی برد كه پوشاك نقش مهم و برجسته ای در پاسداری از هویت اجتماعی و فرهنگی و دوام بخشیدن به این هویت در طول حیات تاریخی نسل ها ایفا می كند. شاید در آغاز شكل گیری اجتماع های بشری، پوشاك صرفاً جنبه حفاظتی داشته و برای مصون نگه داشتن بدن در مقابل عوامل طبیعی و اقلیمی به كار می رفته است؛ ولی با توسعه باورهای دینی و فعالیت های اجتماعی و فرهنگی، كاركرد اجتماعی و فرهنگی و عقاید دینی و مذهبی، كاركرد اجتماعی و فرهنگی و نمادین پوشاك، برجسته تر شد و لباس، بیشتر از هر چیزی نشان دهنده هویت انسانی، اجتماعی و قومی انسان ها گشته است.
وی اضافه كرد: لباس هر انسان، پرچم كشور وجودی اوست كه با آن فرهنگ خودرا اعلام می كند. لباس نه تنها تحت تأثیر فرهنگ قرار دارد، بلكه معرف شخصیت تك تك افراد باز هست. در جامعه ای كه ارزش های والای انسانی بی اعتبار باشد و عالم درون انسان معنایی مستقل از جلوه های بیرونی نداشته باشد، قهراً شخصیت انسان بر پایه توجه دیگران و اظهارنظر آنان درباره وی شكل می گیرد.
الهی با اشاره به اینكه اعضای هر جامعه از طریق نشانه های نمادین جامه هایی كه بر تن دارند، میان خود، نظام ارتباطی ویژه ای برقرار می نمایند، گفت: یكی از جدیدترین نظریه های عرضه شده در مطالعات پوشاك از چهار دسته طرح شده توسط ولفگانگ بروكنر نظریه كاركرد اجتماعی یا نظریه های غیرتاریخی است كه در آن به پوشاك همچون زبانی از نشانه ها اشاره می شود كه قابل بازخوانی و رمزگشایی است. این نظریه، نگاهی نمادین به لباس دارد و آنرا زبانی ساخته شده از علائم قابل رمزگشایی و بازخوانی، معرفی می نماید. آنچه امروز از نظر اندیشمندان مردم شناس و جامعه شناس، اهمیتی بسیار دارد توجه به پیام ها و راز و رمزهای موجود در انواع پوشاك در دوره های مختلف و در بین ملت های گوناگون می باشد. این پیام ها خود از باورها، آداب، سنت ها، خاصیت های جغرافیایی و خاستگاه قومی هر یك از ملت ها برخاسته اند و به وضوح اصول و منظورهایی خاص را القاء می كنند.
او اشاره كرد: در به كارگیری هویت و نشانه های قومی، ژاپنی ها در دنیای مد انقلابی را شكل دادند كه نه تنها طرز فكر و دیدگاه های فرهنگی خود را به خوبی مورد مطالعه و كاربرد قرا ردادند بلكه در جامعه بین الملل باز از پوشاك در نقش یك مقوله هویتی بهره برده و فرهنگ ژاپنی خود را با ورود به دنیای مد اشاعه دادند. همچون طراحان بنامی كه در این حوزه فعالیت داشته اند می توان به یایویی كوساما، یوجی یاماموتو، ری كاواكوبو و ایسی میاكی اشاره نمود كه كلیت دیدگاه این طراحان لباس درك پتانسیل های موجود در فرهنگ ملی و نشانه های قومی و فرهنگی و معرفی آن به جامعه جهانی است. هر یك از این طراحان از منظری ویژه و خاص به بحث هویتی و نشانه های قومی توجه و آنرا در آثار خویش به كار برده اند.
وی بیان كرد: یایویی كوساما یكی از طراحان ژاپنی با بهره گیری از فرم دایره كه نماد و نشانه ای بین المللی شمرده می شود و حدودا در میان تمام اقوام و ملل دارای مفهوم و معناست در شكل و هویت نقطه بهره برده و سالیان متمادی است كه بر روی ساختارهای متفاوت و بافت های نوین شكل گرفته از آن مطالعه می كند و آثارش در سطح بین المللی مطرح و مورد توجه هنرشناسان می باشد. او لباس هایی برای زنان طراحی می كند كه دارای جنبه ی هنری و روشنفكرانه باشد. تمركز وی در طراحی بر روی ارزش های نمادین رنگ سیاه است. او این رنگ را سنگین و غرورآفرین و در عین حال ساده و اسرارآمیز می داند.
عضو هیئت علمی دانشگاه فنی و حرفه ای با اشاره به اینكه كاواكوبو طراح لباس ژاپنی مخالف طرح های غربی است كه جذابیت را فقط با نشان دادن بدن و لباس های باز نشان می دهند، اظهار داشت: كاواكوبو در طراحی هایش از مقادیر زیادی پارچه استفاده می نماید و اغلب لباس هایش در تن افراد، بسیار بزرگ به نظر می رسند؛ برای اینكه طرح ها و لباس های وی با استانداردهایی كه برای اندام زنان تعریف شده است متفاوت است. او نگاهش را معطوف به میراث فرهنگی كشورش كرد، تا قابلیت طرح های لباس كار سنتی ژاپنی را بیازماید: لباس هایی ارزان ولی پارچه هایی با طرح های كار شده، كیمونو و جامه های سامورایی دوره تاریخی ادو(Edo) و جامه هایی كه بطور استادانه از پارچه های ساده، راه راه و نوارهای باریك پارچه ای ساخته شده بودند لباس هایی ساده و راسته ولی راحت.
وی اشاره كرد: طراحان لباس ژاپنی بعنوان یك گروه از طراحان موفق در عرصه بین المللی از رمزها، نشانه ها و هویت فرهنگی و قومی خویش در نمایش آثار بهره برده اند و با عنایت به بار فرهنگی و مفهومی و نشانه های فرهنگی بسیار غنی و پرباری كه در تاریخ و هویت فرهنگ ایرانی موجود است طراحان ایرانی باز به خوبی می توانند با مطالعه عمیق و درك درست و هوشمندانه این نشانه ها، در آثار خویش بهره برده و از پتانسیل های موچود در حوزه پژوهشی در متمایز كردن و معنادار كردن آثار خویش بهره مند شوند.
وی با اشاره به نمادهای مختلف استفاده شده در لباس های ایرانی، در ادامه اضافه كرد: نمادها در ارتباط میان فرهنگ ها دست به دست می شوند، در میان این نمادها، نقوش نمادین گیاهی و انتزاعی در آثار ایرانی ها كاركردهای خاص تر ویژه تری در مقایسه با بقیه نمادها داشته و گویای این ادعا نمونه آثار باقی مانده در تاریخ فرهنگی ایران است. با عنایت به تعدد این نقوش نمادین در این بحث به چند نماد كه فراگیری بیشتری در مقایسه با بقیه داشته اند اشاره می شود. سرو: از صفات سرو آمده: راستین، بلند، سرفراز، سركش، تازه، جوان، جوانه، نوخاسته، درخت از دیرباز در ایران مقدس بوده است و در نقشهای مختلف تاریخی ایران نقش آن یكی از مظاهر مذهبی به شمار میرفته و یكی از دلیلهای انتخاب وكاربرد این نوع درخت در حجاری های تخت جمشید، تقدس آن بوده است.
محبوبه الهی درانتها تصریح كرد: امروزه عطف به هجوم فرهنگی كشورهای مختلف به ابعاد هویتی جامعه در حال توسعه ازجمله ایران، توجه به پوشاك به مثابه عامل نشان دهنده قومیت و هویت دارای اهمیت بسیاری است و در این میان پتانسیل های موجود در نمادها و نشانه های ملی و دینی به خوبی می توانند در این هویت بخشی نقش عمده ای را ایفا نمایند. امید است طراحان هنرمندان با درك و مطالعه دقیق نشانه های فرهنگی خویش و با عنایت به پتانسیل های بالای این نشانه ها به درستی آنها را در آثارخویش مورد استفاده قرا ردهند.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب