جنگ ۱۲ روزه ایده های سینمایی زیادی دارد
به گزارش پرسی بلاگ، محمدحسن شاهنگی در مراسم نقد و بررسی کتاب فیلم نامه؛ تاریخ سینمای ایران اظهار داشت: دفاع مقدس دوم منحصر در ژانر جنگی نیست، یک ژانر ترکیبی است و ایده های فراوانی برای ساخت آثار سینمایی فاخر دارد.
به گزارش پرسی بلاگ به نقل از مهر، نشست نقد و بررسی کتاب «فیلم نامه؛ تاریخ سینمای ایران» در موزه سینما با مشارکت گروه ادبیات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی برگزار گردید. در این جلسه رضا بابک پیشکسوت حوزه سینما و محمدحسن شاهنگی نویسنده کتاب به سخنرانی پرداختند.
*سیاست زدگی مدیران سینما
رضا بابک در آغاز این جلسه درباره ی وضعیت سینمای ایران، اظهار داشت: در تاریخ سینما در ایران دردهای زیادی وجود دارد که یکی از مهم ترین آنها سیاست زدگی مدیران سینمایی است. ثبات مدیریتی خوبی در این حوزه وجود ندارد و این نقطه ضعف بزرگی بحساب می آید. موضوع دیگری که باید به آن توجه کرد پدیده ای به نام جشنواره فیلم فجر است؛ این جشنواره از کارکرد اصلی خود سال به سال فاصله می گیرد و باید برای این مسئله چاره اندیشی کرد. سینما متعلق به مردم و مال مردم است و باید برای همین مردم و به انتخاب همین مردم فیلم بسازد. پس سفارشی سازی جایی در سینما نباید داشته باشد. هنر سفارشی جایی در دنیای امروز ندارد و این ایده، ایده ای شکست خورده است. هنر باید از درون هنرمند و فیلمساز تراوش کند و بجوشد. زمانی می گفتند هنر ارزشی و غیرارزشی داریم؛ در دوره کمونیسم و جنگ سرد این حرف ها خریدار داشت، اما امروز و در سینمای مدرن این حرف ها طرفداری ندارد. اگر تاریخ سینما را نقل می نماییم، باید راوی بی طرفی باشیم و فقط به وقایع و روند تولید آثار متمرکز باشیم و از هرگونه قضاوت حاشیه ای دوری نماییم.
این بازیگر پیشکسوت افزود: سینما را با عینک سینما باید دید و اگر با پیش فرض های غیرصنفی به این هنر نگاه نماییم، گرفتار خطای جدی می شویم. خیلی از آثار پژوهشی درباب تاریخ سینما در ایران در رابطه با مقابل دوربین است و کمتر در مورد پشت دوربین صحبت شده است. سینما دامنه گسترده ای دارد و از شرکت های پخش گرفته تا عوامل فنی و بازیگران و سرمایه گذاران همگی باید در ردیف هم دیده شوند و آنگاه به ارائه تحلیل در مورد فراز و فرود این صنعت در کشورمان بپردازیم. سینمای اجتماعی در ایران یکی از مظلوم ترین گونه های سینمایی است و دخالت های بی حد و حصر در کار فیلمساز آزاردهنده است. جامعه باید با لطمه های اجتماعی خودش روبه رو شود و فیلمساز از این جهت در محدودیت و تنگ نظری قرار نگیرد. ما حق نداریم به او بگوییم چه طور فیلم بساز؛ اگر چنین رفتاری را در پیش بگیریم، دست و بال او و قدرت تخیل و خلاقیت او را می بندیم و کاری می نماییم که او بوسیله دیگری فریاد اعتراض خودرا به گوش مردمش برساند.
جنگ دفاع مقدس دوم بر خلاف تصور اولیه، منحصر در ژانر جنگی نیست
در ادامه محمدحسن شاهنگی نویسنده کتاب اظهار داشت: مواجهه تاریخی صرف در مقابل هنر و صنعتی مانند سینما نباید داشت و از نظر مطالعات فرهنگی باید مبادرت به انجام پژوهش های جدی با رویکرد تاریخ فرهنگی نمود. یکی از وجوه متمایز کتاب «فیلم نامه؛ تاریخ سینمای ایران» با آثار مشابه پخش شده قبلی در همین رویکرد نهفته است. پس از انقلاب با مروری اجمالی بر سینمای اجتماعی کشور، اساساً با ۳ جریان اصلی با تأکید بر رویارویی با لطمه های اجتماعی مواجه می شویم؛ جریان اول، جریان روشنفکری است که غالباً در مقابل برخی لطمه های اجتماعی موضعی انحرافی در پیش می گیرند و مسایل را وارونه نشان می دهند؛ نمونه روشن برای این جریان، فیلم «نارنجی پوش» ساخته داریوش مهرجویی است. جریان دوم، جریان شبه روشنفکری است که عموماً در برخورد با لطمه ها، نگاهی منفعلانه و بی تفاوت دارند و موضع گیری شفاف و مشخصی ندارند و بیننده را در گرداب شبهات و ابهامات رها می کنند؛ فیلم هایی مثل «برف روی کاج ها» ساخته پیمان معادی و «من مادر هستم» ساخته فریدون جیرانی در این دسته قرار می گیرند. جریان سوم که در حقیقت جریان متناسب و ناظر بر شرایط اصلی و حقیقی جامعه ایرانی است، دغدغه جدی جهت طرح لطمه و ارائه راه حل بمنظور ریشه کنی لطمه های اجتماعی دارد. فیلم های «حوض نقاشی» ساخته مازیار میری، «دربند» ساخته پرویز شهبازی و… در این جریان جای دارند.
این پژوهشگر افزود: در جریان سوم در اصل ۳ شیوه کلان در دستور کار فیلم سازان قرار گرفته است؛ شیوه نخست انکار و پرده پوشی لطمه اجتماعی است؛ مانند فیلم «مهمان مامان» با موضوع اعتیاد، شیوه دوم سرکوب لطمه اجتماعی است؛ مانند فیلم «جیب بر خیابان جنوبی» با موضوع دزدی و تلاش در راستای تطهیر این عمل؛ و شیوه سوم، قبول و پذیرش لطمه اجتماعی و در ادامه طرح درست و منطقی حل و یا رفع آن است؛ مانند فیلم «بشارت به شهروند هزاره سوم»، با دستاویز قراردادن سوژه شیطان پرستی.
شاهنگی در آخر این جلسه ضمن اشاره به تجاوز ۱۲ رژیم صهیونیستی به کشورمان، اظهار داشت: جنگ دفاع مقدس دوم بر خلاف تصور اولیه و عمومی، منحصر در ژانر جنگی نیست؛ سوژه ها و درون مایه های موجود در این رخداد مهم، به علت سلاح های مخرب و خوی درنده و وحشیانه دشمن، حاوی المان های ژانر وحشت است، از طرفی این جنگ، منعکس کننده وجه ذلت و خیانت مهره های نفوذی است و ذیل تریلرهای ژانر جاسوسی هم قرار دارد و به علت ابعاد گسترده جنگ شهری و بمباران مناطق مسکونی، به شدت مستعد مؤلفه های ملودارم های ضد جنگ اجتماعی است. به بیانی دیگر می توان ادعا کرد این جنگ یک ژانر ترکیبی است و ایده های فراوانی جهت ساخت آثار سینمایی فاخر در این حوزه را دارد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب