چگونگی انتقال آب از عمان به استانهای کم آب

به گزارش پرسی بلاگ به نقل از ایسنا، انتقال آب به مناطق کویری کشور مدت هاست که مطرح است؛ طرح های انتقال آب از دریای خزر، خلیج فارس و دریای عمان به فلات مرکزی مدافعان و مخالفانی دارد اما در دولت سیزدهم انتقال آب با جدیت در حال پیگیری است.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست هم یکی منتقدان انتقال آب بود که در گفت و گویی با ایسنا تصریح کرد که انتقاد بر «انتقال آب» درون حوضه کشوری بود که دولت سیزدهم هم پای این مساله ایستاده است و صورت نمی گیرد اما مساله مهم انتقال آب از منابع اقیانوسی و دریایی است و کشور ما در شرایطی قرار دارد که این کار باید صورت گیرد. ما بحث انتقال آب از خلیج فارس و دریای عمان به داخل کشور بخصوص به سیستان و بلوچستان، خراسان رضوی و تا حدودی خراسان جنوبی را داریم. این آب به جهت کیفیت مناسب دریای عمان نسلت به خلیج فارس و کاهش هزینه ها از این دریا انتقال خواهد یافت. البته از جنبه های عامل های محیط زیستی هم مبحث را بررسی می نماییم تا برای بوم زیست اتفاقی نیفتد.

بیشتر بخوانید:
انتقال آب از خلیج فارس و دریای عمان به ۳استان اصرار به «انتقال سردرگم» آب در کشور
ایرج حشمتی سرپرست معاونت محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست در گفت و گو با ایسنا درباره انتقال آب از دریای عمان عنوان کرد: باتوجه به کاهش منابع آب در بسیاری از نواحی نیمه خشک کشور و تأمین یکپارچه آب مورد نیاز، وزارت نیرو در امتداد تحقق اهداف مفاد ماده ۲۱ قانون توزیع عادلانه آب در مورد تأمین، توزیع و بهره برداری منابع آب برای کشور، انتقال مصنوعی آب به مناطق مورد نیاز کشور را بعنوان یک چاره مناسب تلقی می کند.

وی اضافه کرد: در بعضی مواقع عملیات مهندسی اینطور طرح ها گسترده و در چارچوب ایجاد تأسیسات انحراف مسیر، تونل ها، پمپاژ و مخازن در دستور کار بوده است. این طرح ها در مواردی که با هدف تأمین آب درون حوضه ای همراه باشد با رعایت روش های مدیریتی مناسب و اتخاذ تمهیدات و ملاحظات محیط زیستی پروژه برای تأمین آب مورد نیاز مردم قابل اجراست.

سرپرست معاونت محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست اضافه کرد: درصورتیکه مراتب تأمین آب بوسیله انتقال آب بین حوضه ای باشد، گروه های مختلف ذینفع و جوامع محلی شرایط زیست محیطی مبداء و مقصد طرح را متأثر می کند و نتایج اجتماعی ویژه ای را هم به همراه خواهد داشت.

وی اضافه کرد: همچون این آثار و پیامدها میتوان به آثار دامنه دار بیوژئو شیمیایی که پیشبینی آنها دشوار است، اشاره نمود، همینطور در جریان ارزیابی هزینه ـ منفعت، مشکلات و فواید ملموس و ناملموس به همراه دارد که شناخت و حل آنها دشوار است.

حشمتی افزود: این طرح انتخابهای دیگر مثل جایگزینی جریان مجازی آب به جای جریان فیزیکی را در نظر نمی گیرد همینطور سبب ایجاد حساسیت در بین جوامع تاثیر پذیر می شود و نتایج سیاسی به دنبال دارد. با وجود موارد مطروحه و عدم قطعیت علمی هزینه های زیاد و نتایج بالقوه محیط زیستی، برخی سیاستمداران چنین طرح هایی را امکان پذیر می دانند.

وی اضافه کرد: در سال ۱۹۷۸ کمیسیون بین المللی آبیاری و زهکشی در دهمین کنگره خود در آتن، معیارهایی را برای طرح های انتقال آب پیشنهاد کرده است که طبق این پیشنهادات، نیازهای فعلی و آینده حوضه صادر کننده به طور کامل باید تامین گردد، نیاز حوضه وارد کننده آب باید به حداقل برسد، آثار نامطلوب ناشی از انتقال آب در حوضه صادر کننده آب، تغییرات در رژیم هیدرولوژیکی همینطور منافع زیبا شناختی و انسانی آب و املاک و اراضی تحت تأثیر باید به حداقل رسانده شود.

سرپرست معاونت محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست افزود: برای اجرای اینطور طرح ها، ارزش های بنیادی نظیر عدالت، تصمیم گیری مشارکتی، پایداری و پاسخگویی در انجام مطالعات ارزیابی باید مد نظر قرار گیرد و در عین حفظ یکپارچگی اکولوژیکی زیست محیطی و هیدرولوژیکی طراحی و مدیریت شوند.

وی به معیارهای ارزیابی طرح های انتقال آب بین حوضه ای اشاره نمود و عنوان کرد: این آب ها باید برای تأمین مصارف شرب باشد. منطقه دریافت کننده با کم آبی روبه رو باشد آنچنان که با سایر اقدامات مرتفع نشود همینطور منابع آب مبدا کافی باشد و هر گونه خسران به آن جبران شود.

حشمتی در آخر عنوان کرد: همچون دیگر معیارها اینست که هیچگونه خسارت اساسی زیست محیطی به مبداء و مقصد وارد و هیچگونه اختلال اساسی، اجتماعی، فرهنگی در مبداء و مقصد ایجاد نشود. منافع انتقال آب باید میان مبدأ و مقصد عادلانه تقسیم شود و حکمرانی خوبی صورت پذیرد و برای انجام طرح از دانش مطمئن استفاده شود؛ همینطور پایداری طرح از جنبه های مختلف اقتصادی اجتماعی و زیست محیطی ارزیابی شود و پاسخ قابل قبولی داشته باشد. این معیارها مبنای تصمیم گیری مطالعات ارزیابی طرح های مذکور برای صدور تاییدیه محیط زیستی است.