تأثیر مستقیم کاهش منابع آبی کشور بر نابودی محیط زیست
یک کارشناس حوزه آب ضمن اشاره به کاهش ۲۰ درصدی ذخایر آب سدهای کشور نسبت به سال قبل اظهار داشت: بی توجهی به مدیریت ذخایر آب و مصارف آبی، سبب بروز مشکلات زیست محیطی و اجتماعی خواهد شد و کاهش میزان منابع آبی کشور به صورت مستقیم در از بین رفتن محیط زیست کشور نقش خواهد داشت.
علیرضا شریعت در گفتگو با ایسنا ضمن اشاره به تغییرات آبی و دمایی کشور در سالهای گذشته اظهارکرد: متاسفانه طی دهه های اخیر میزان بارش در کشور به شدت نزولی و از همه تاسف آورتر توأمان بودن آن با افزایش دما است بگونه ای که متوسط بارش طی دهه اخیر با کاهش ۹ درصدی نسبت به میانگین بلندمدت به ۲۲۶ میلی متر رسیده است.
دبیر فدراسیون صنعت آب ضمن اشاره به تغییرشدید الگوی بارش ها اظهار داشت: تعداد بارش های کمتر از ۱۰ میلی متر نسبت به قبل افزایش و توانایی این بارش ها برای تولید روان آب کاسته شده است. به عبارتی میزان رواناب ساخته شده که به آورد رودخانه ها و حجم آب پشت سدها کمک می نماید، کاسته شده است. از سوی دیگر افزایش دما به میزان ۱.۱ درجه سلیسیوس ضمن کاهش رطوبت خاک و داشتن نقش منفی در تولید رواناب حاصل از بارش باعث می شود که تنوع بارش از ذوب برف به باران تغییر کند.
وی ضمن اشاره به ارتباط بین تغییرات دمایی و مصارف آب اظهار داشت: با افزایش میانگین دما، خیلی از مصارف وابسته به آب های سطحی بخصوص در بخش کشاورزی با مشکل روبرو می شوند. از سوی دیگر افزایش دما به افزایش مصرف آب در بخش کشاورزی، شرب و همینطور افزایش مصرف انرژی در فصل تابستان سال آینده منجر خواهد شد. با عنایت به شرایط موجود که با کاهش بارش و افزایش دما همراه می باشد، نمی توان آینده روشنی برای منابع آب کشور متصور شد همینطور افزایش توسعه کشور و افزایش تقاضای مصرف، میزان برداشت از آب های سطحی و زیرزمینی رشد قابل ملاحظه ای خواهد داشت.
دبیر فدراسیون صنعت آب درباره نتایج مصرف بی رویه منابع آبی بر محیط زیست اظهارکرد: هم اکنون میزان کسری منابع آب زیرزمینی کشور به ۱۴۲ میلیارد متر مکعب رسیده است که این کاهش باعث فرونشست زمین، افزایش ریسک آلودگی منابع آب زیرزمینی و خشک شدن چاه ها در خیلی از دشت های کشور خواهد شد.
وی افزایش جمعیت را فاکتور مهمی در میزان مصرف منابع آبی عنوان نمود و اظهار داشت: افزایش میزان جمعیت و در مقابل کاهش میزان منابع آب تجدید پذیر در افق ۱۴۲۰ نشان داده است که سرانه آب دردسترس به کمتر از ۱۰۰۰ متر مکعب خواهد رسید و کشور را با بحران آب مواجه خواهد نمود ازاین رو ضرورت محافظت از این منابع برای تداوم توسعه کشور حیاتی می باشد و بدون شک هرگونه اقدامی در این خصوص به علت در هم تنیدگی مسائل اقتصادی و معیشتی وابسته به آب چالش های زیادی را به دنبال خواهد داشت.
شریعت ضمن تشریح وضعیت آبی سدهای کشور افزود: حال حاضر حجم ذخایر آب در مخازن سدهای کشور به ۱۱ میلیارد و ۳۲۰ میلیون متر مکعب رسیده که کاهشی معادل ۲۰ درصد میزان ذخایر سدها نسبت به سال قبل را نشان داده است. میزان پر شدگی سدهای زاینده رود اصفهان، سدهای استان تهران، سدهای حوضه دریاچه ارومیه و سدهای استان خوزستان در شرایط فعلی به ترتیب حدود ۱۰، ۱۷، ۳۵ و ۴۹ درصد است که اعداد نگران کننده ای است. برای رفع این نگرانی باید چاره ای اندیشیده شود، کما این که امسال ما در همین حوضه ها با چالش های بسیار زیادی همچون اعتراض کشاورزان و دوستداران محیط زیست مواجه شدیم.
وی جابجایی مردم را یکی از نتایج اجتماعی مخاطرات آبی خواند و افزود: متاسفانه فاصله بین دوره های کم آبی خطرناک هر سال کمتر می شود و این بدان معناست که در صورت عدم چاره اندیشی مناسب این چالش ها عمیق ت می شود و به صورت تدریجی با خالی شدن سکنه در خیلی از بخش های کشور مواجه خواهیم شد. بدون شک نتایج اجتماعی امروز ناشی از کم آبی را باید در سوء مدیریت آب جستجو کرد و نباید تصمیمات عجولانه گرفت.
وی ضمن اشاره به روش های مقابله با کم بارشی اظهار نمود: برای مقابله با تبعات کم بارشی و افزایش دما باید برنامه های سازگاری با شرایط جدید در کلیه سطوح ملی، استانی، در بازه های زمانی کوتاه مدت، میان مدت و دراز مدت در اولویت برنامه های دولت، بخش خصوصی و جوامع محلی قرار گیرد. لازم است از کشت محصولات پرآب بر بخصوص در حوضه های آبریزی که با کاهش شدید بارش ها و حجم سدهای ذخیره مواجهند، اجتناب شود و برای مدیریت مسائل اجتماعی آگاهی رسانی جدی صورت پذیرد.
دبیر فدراسیون آب صنعت آب ایران تصریح کرد: لازم است با انجام اصلاحات قانونی و ایجاد ساختارهای کارآمد مدیریت آب کشور، همکاری و همراهی همه سازمان ها با دستگاههای مسئول، حفاظت منابع آب و ایجاد نگرش سیستمی جامع مبتنی بر آمایش سرزمین، تعیین الگوی مصرف و نظارت دقیق بر برداشت از منابع آب کشور و افزایش بهره وری در دستور کار قرار گیرد.
شریعت در انتها اظهار داشت: ساختار مدیریت یکپارچه منابع آب در مورد قوانین در مقیاس مدیریت حوضه آبریز تدوین شود و به علت حساسیت بخش آب و تأثیر مستقیم آن بر معیشت بهره برداران هرگونه اصلاح ساختاری باید به صورت علمی و از نظرات صاحبنظران بخش خصوصی استفاده گردد. مدیریت مصرف آب با اولویت تأمین آب آشامیدنی، پرهیز از کشت محصولات پرآب بر بخصوص در حوضه های آبریزی که با کاهش شدید حجم ذخائر آب رو به رو شده اند، اتخاذ تدابیر لازم برای سازگاری با اقلیم در جهت سند سازگاری با اقلیم، آگاهی رسانی و توجه مردم به کم آبی از راه رسانه های جمعی و رسانه های فعال در زمینه آب و محیط زیست، تأمین منابع مالی برای جبران خسارت ناشی از خشکسالی، مشارکت مردمی در مدیریت آب و استفاده از ظرفیت های بخش خصوصی در رابطه با صنعت آب از راهکارهایی است که می تواند به حل تدریجی معضل کم آبی کمک نماید.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب